Uit elkaar gaan voor de kinderen
09-09-2020 | Loes BrouwerAls je samen aan kinderen begint is uit elkaar gaan wel het laatste waar je aan denkt. Er is liefde in overvloed en je bouwt samen aan een mooie toekomst. Dat je vervolgens nog lang en gelukkig leeft is voor niemand een garantie. Soms is de koek op, de liefde over. Al woon je als gezin dan nog wel onder één dak, een écht gezin ben je niet meer. Dan kan je maar beter uit elkaar gaan voor de kinderen, dan bij elkaar blijven voor de kinderen, toch?
Fotografie: Rosalie Voortman
Beter voor de kinderen
Natuurlijk zijn er ook stellen die te snel opgeven en hun relatie geen eerlijke kans geven. Over die relaties heb ik het niet. Ik heb het juist over mensen die te lang bij elkaar blijven terwijl de relatie om welke reden dan ook overduidelijk niet meer werkt. Het is misschien nobel bedoeld, bij elkaar blijven voor de kinderen. Persoonlijk vind ik dat het stomste wat je kunt doen. Kinderen voelen en weten veel meer dan je denkt. Waarom zou je elkaar en vooral je kinderen voor de gek houden en toch samen blijven? Omdat het ‘beter is voor de kinderen’? Omdat het ‘zo hoort’? Een beetje een achterhaalde, ouderwetse gedachte.
Het leven is te kort om in een relatie te blijven die niet goed is
Studies tonen juist consequent aan dat het niet de scheiding is die kinderen pijn doet, maar de heftigheid van het conflict tussen ouders. Dat betekent dat kinderen meer kans hebben op emotionele schade door op te groeien in een gezin waar veel conflicten zijn, dan op te groeien met gescheiden ouders en het dagelijkse conflict afneemt. Misschien zijn er juist totaal geen conflicten. Is er nooit ruzie. Maar wel sprake van een liefdeloze relatie. Het is een illusie om te denken dat kinderen daar toch niets van (gaan) merken. Dan moet je wel een héél goed toneelspel opvoeren. Waarom zou je dat doen? Soms zijn mensen bang voor het onbekende. Bang voor reacties van de buitenwereld. Dat is ook logisch. Het is een ongelofelijk moeilijke keuze. Maar dat wil niet zeggen dat je ‘m niet moet maken. Het leven is te kort om in een relatie te blijven die niet goed is.
Ik heb nog nooit iemand horen zeggen: ik ben blij dat mijn ouders voor mij bij elkaar zijn gebleven. Ik heb wel ooit iemand horen zeggen: ze hebben het nooit met zoveel woorden gezegd, maar ik denk dat mijn ouders voor mij en mijn broer bij elkaar zijn gebleven en dat had echt niet gehoeven. Zodra ik en mijn broer het huis uit waren, gingen ze uit elkaar. Dat hadden ze wat mij betreft veel eerder mogen doen. Zo’n tophuwelijk was het niet. Hij heeft het daar nooit met zijn ouders over gehad. Hij had het niet slecht thuis. Maar hij zou het zelf heel anders gaan doen. Zijn streven was een gelukkige relatie of geen relatie. Dus ja, als je bij elkaar blijft voor de kinderen, wat leer je je kinderen daar precies mee?
Liever gelukkig zonder elkaar dan ongelukkig met elkaar
Ik ben blij dat mijn ouders zijn gescheiden. Niet omdat ik ze niet samen had willen zien. Maar als het niet werkt, werkt het niet. Ik zou niet willen dat ze ongelukkig bij elkaar zouden zijn terwijl ze ook gelukkig zonder elkaar kunnen zijn. Er is gelukkig geen sprake van, maar als mijn relatie niet meer werkt zijn de kinderen voor mij wel de laatste beweegreden om bij elkaar te blijven. Dat ik er alles aan zou doen om mijn relatie te laten werken, dat is een ander verhaal. Dat zou ik ook doen als ik geen kinderen had gehad. Maar als ‘het’ er niet meer is – of misschien in sommige gevallen nooit geweest is – moet je dat onder ogen zien.
Het goede voorbeeld geven
Ik wil ook voor mijn kinderen dat ze gelukkig zijn, en dat ze later niet in een relatie blijven hangen om de verkeerde redenen. Dan vind ik dat ik zelf ook het goede voorbeeld moet geven. Hoe moeilijk dat misschien ook is. En dat het moeilijk is voor kinderen – zeker op een bepaalde leeftijd – als hun ouders uit elkaar gaan, daar is geen twijfel over mogelijk. En dat het soms lang kan duren voordat ze het accepteren en/of begrijpen ook. Maar als het resultaat is dat het kind weer ouders heeft die gelukkig zijn en (hopelijk) in harmonie met elkaar omgaan, dan is dat toch altijd de betere keus? Want wat zouden kinderen ervan vinden als ze zouden weten dat zij de enige reden zijn dat hun ouders nog bij elkaar zijn?
Ik las ooit een mooi gedichtje:
Het is over, het is klaar, papa en mama uit elkaar.
Het doet pijn, het doet verdriet, maar een andere oplossing is er niet.
Het is uit, weg en stuk, en toch hoop ik op veel geluk.
Voor papa en mama allebei, en over een tijdje ook weer voor mij.
Uit elkaar gaan voor de kinderen: ik vind het een daad van liefde. Al voelt het misschien anders.